İstixana effekti olmasa, Yer nə qədər soyuq olardı?

İstixana effekti olmasaydı, yer kürəsi daha soyuq olardı

Əgər istixana qazları olmasaydı, Yerin orta temperaturu -18°C-ə (0°F) düşərdi. Bu kəskin temperatur düşməsi əksər su obyektlərinin donmasına səbəb olur və maye suyun dayanmasını demək olar ki, qeyri-mümkün edir. Belə soyuq temperaturlarla əksər ekosistemlər dağılacaq və həyat davam edə bilməyəcək. Yer, həyatın çiçəklənməsi üçün lazım olan şərtlərdən məhrum olan buzla örtülmüş bir planetə çevriləcəkdi.

İstixana effektinin Yer Ekosistemlərinə Təsiri

İstixana effekti Yer kürəsində həyat üçün sabit və isti temperaturun saxlanmasında mühüm rol oynayır. Onsuz bitkilər və heyvanlar yaşaya bilməzdi. Bitkilər böyümə və qida istehsalı üçün vacib olan fotosintezi yerinə yetirə bilməyəcəyi üçün su donaraq ekosistemləri pozar. Bitki həyatı olmasa, bütün qida zənciri təsirlənəcək və əksər növlərin nəsli kəsiləcək. Qısacası, istixana effektinin olmaması Yer kürəsini əksər həyat formaları üçün yaşayış üçün yararsız edəcək.

İstixana effekti və qlobal istiləşmə

Bu gün istixana effekti qlobal istiləşmə ilə əlaqəsi səbəbindən əsas müzakirə mövzusudur. İnsan fəaliyyəti, xüsusən də qalıq yanacaqların yandırılması atmosferdə karbon qazı kimi istixana qazlarının konsentrasiyasını artırmışdır. İstixana effekti həyat üçün vacib olsa da, bu qazların artıqlığı planetin istiləşməsinə gətirib çıxarır və nəticədə iqlim dəyişikliyi baş verir. Temperaturun yüksəlməsi buzlaqların əriməsinə, dəniz səviyyəsinin qalxmasına və ekstremal hava hadisələrinin daha tez-tez və kəskinləşməsinə səbəb olur. Bu dəyişikliklər həm ətraf mühiti, həm də insan cəmiyyətini təhdid edir.